Historia Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich w Warszawie

1955 rok

Na początku 1955 zrodziła się koncepcja umożliwienia turystom-studentom poznania Bieszczadów Zachodnich, po wojnie prawie nieznanych i zapomnianych, opustoszałych i zdziczałych po pacyfikacji...

Po wstępnym rekonesansie w maju 1955 roku, w okresie wakacji wyruszają na szlaki bieszczadzkie dwa pierwsze turnusy ZSP prowadzone przez Marka Ławińskiego i Ryszarda Dutkiewicza. Turnusy te zabierały z Zagórza cały zapasa żywności, ponieważ na trasie można było liczyć na zaopatrzenie tylko w pieczywo (w Cisnej, Kalnicy i Stuposianach). Trasy turnusów przebiegały z Komańczy przez Chryszczatą, Cisnę, Połoniny Wetlińską i Caryńską, Halicz, Stuposiany i Otryt do Czarnej.

1956 rok

Na  przełomie lutego i marca RN ZSP organizuje w Michałowicach (Karkonosze) I Ogólnopolski Kurs dla studenckich przewodników górskich ze wszystkich środowisk akademickich. Równocześnie następuje podział terenów turystycznych Polski między poszczególne środowiska akademickie. Środowisku warszawskiemu przypada w udziale organizacja wczasów i obozów wędrownych na Pojezierzu Mazurskim, w Górach Świętokrzystkich, Beskidzie Niskim i Bieszczadach.

 

W lipcu i sierpniu zostają zorganizowane turnusy bieszczadzkie w liczbie dziesięciu oraz dwa w Beskidzie Niskim. Bazą turystyczną są prywatny dom i stodoła, odnajęte na czas akcji od gospodarza w Zagórzu. Pełnomocnikami akcji z ramienia RN ZSP są: w lipcu Marek Ławiński, w sierpniu Ryszard Dutkiewicz. Trasy turnusów przebiegają podobnie do ubiegłorocznych, obejmując dodatkowo Łopiennik, Wielką Rawkę oraz pasmo Żuków.

1957 rok

II Ogólnopolski Kurs dla przewodników górskich odbywa się w lutym w DW "Mieszko" w Karpaczu. W maju zorganizowane zostaje pierwsze przewodnickie przejście nowych tras bieszczadzkich (Czarna - Polana  - Hulskie - Sękowiec - Dwernik  -  Dol. Caryńczyka  - Ustrzyki Górne - Rozsypaniec - Połonina Bukowska - Sianki - Dol.  Sanu - Halicz - Wlk. Rawka - Wetlina - Kalnica - Jasło - Cisna - Rosocha - Hyrlata - Dol. Solinki - Wola Michowa - Nowy  Łupków). W lipcu  i sierpniu wyrusza 12 turnusów bieszczadzkich i cztery beskidzkie wahadłowo na trasie Zagórz - Komańcza - Krynica i z powrotem. Baza turystyczna, podobnie jak w roku ubiegłym mieści się w Zagórzu w stodole. Pełnomocnikiem akcji jest Leszek Kopczyński. Przewodnicy prowadzą turnusy po dowolnie obranych trasach, rejonem działania są całe Bieszczady.

Po akcji letniej tworzy się prywatny klub turystyczny pn. "Klub Lewej Nogawki" pod przewodnictwem Andrzeja Kunca. Istnieje także grono "Wielkiego Bractwa", składające się z przewodników, którzy prowadzili obozy bieszczadzkie. Na jesieni 1957  roku z tych dwóch grup zostaje utworzone Koło Przewodników Studenckich Obozów Wędrownych przy RO ZSP w Warszawie. Koło liczy 22 członków, prezesem Koła zostaje Wojcioch Kulicki. Zostaje zorganizowane stałe szkolenie z zagadnień historycznych, przyrodniczych, geograficznych i etnograficznych.

1958 rok

W ceiu podniesienia kwalifikacji przewodników Koło organizuje wędrowny obóz narciarski w Beskidzie Śląskim. Kierownikiem jest Leszek Kopczyński. Dla kandydatów na przewodników RN ZSP organizuje III Kurs Centralny w Szklarskiej Porębie (DW "Belweder")

W maju odbywa się przewodnickie przejście Bieszczadów oraz przejście Beskidu Niskiego. Kierownikiem obu przejść jest Wojciech Kulicki.

W okresie wakacji wyrusza na trasy 12 turnusów bieszczadzkich 2 obejmujące Bieszczady i Beskid Niski. Pełnomocnikiem akcji jest Wojciech Kulicki. Baza mieści się w prywatnym domu w Zagórzu.

Rok 1958 jest ostatnim, w którym od uczestników obozów bieszczadzkich wymaga się sprawdzonych kwalifikacji turystycznych (kandydaci na uczestników obozów wędrownych musieli odbyć dwie wycieczki kwalifikacyjne i dopiero w wypadku pozytywnej oceny przez przewodnika mogli ubiegać się o skierowanie). Ponadto jest to ostatni rok, w którym turnusy są wyposażone w w pałatki namiotowe.

We wrześniu RN ZSP organizuje wyjazd w Góry Kaukazu (ZSSR) dla  najlepszych przewodów Ze środowiska warszawskiego jedzie 8 osób.

1959 rok

W lutym odbywa się narciarski obóz wędrowny przewodników w Beskidzie Śląskim prowadzony przez Andrzeja Kopickiego.

Dla kandydatów na przewodników RN organizuje kolejny Kurs Centralny w  Szczyrku (DW "Orle Gniazdo").

W kwietniu odbywa się przejście przewodnickie Beskidu Niskiego prowadzone przez Andrzeja Kopickiego. W maju - przejście Bieszczadów prowadzi  Wojciech Kulicki.

W okresie wakacji po raz pierwszy zostają zorganizowane w Bieszczadach obozy campingowe oraz obozy wędrowne robotniczo-studenckie połączone z pracą społeczną. W sumie na trasy wyruszą tego roku 52 turnusy (12 studenckich, 12 robotniczo-studenckich, 24 campingowe i 4 w  Beskidzie  Niskim). Pełnomocnikiem akcji jest Wojciech Kulicki. Baza centralna mieści się w Zagórzu pod namiotami. Bazy campingowe zorganizowano w Przysłupiu, Wetlinie i Ustrzykach. W każdej z tych baz turnusy campingowe spędzają dwa do czterech dni, robiąc wycieczki na okoliczne szczyty. Bazy te są też miejscem turnusów wędrownych. Obozy wędrowne po raz pierwszy wyposażone zostają częściowo w namioty 2-osobowe.

W październiku zostaje zorganizowany I  Studencki Rajd po Roztoczu Lubelskim - kierownikiem rajdu jest Wiesław Zazdrosiński.

Także w październiku dla najlepszych przewodników odbywa się obóz - wycieczka w Góry Hartzu (NRD).

1960 rok

Prezesem Koła zostaje Bolesław Pleban. RN ZSP organizuje kolejny V Kurs Centralny w Wiśle-Malince.

W maju zostaje zorganizowany I Ogólnopolski Rajd Studencki w Bieszczadach. Bierze w num udział 85 osób, kierownikiem rajdu jest Wiesław Zazdrosiński.

Kolejne przewodnickie przejście Beskidu Niskiego prowadzi Zbigniew Jawor.

W miesiącach letnich na trasy Bieszczadów wyruszają 52 turnusy, w tym 24 wędrowne i 28 campingowych. Bazy mieszczą się w Zagórzu,Wetlinie, Ustrzykach Górnych i Dwerniczku. Pełnomocnikiem akcji jest Wiesław Zazdrosiński.

W listopadzie odbywa się I Jesienny Złaz Kampinoski, mający odtąd stanowić tradycyjne zakończenie letniego sezonu turystycznego w środowisku warszawskim. Bierze w nim udział 200 uczestników, kierownikiem jest Henryk Supronowicz.

1961 rok

Prezesem Koła pozostaje nadal Bolesław Pleban. Kolejny Kurs Centralny RN ZSP odbywa się w Pasiece. W maju zorganizowany zostaje II Rajd Bieszczadzki  z zakończeniem w Cisnej. Liczy on 100 uczestników, kierownikiem jest Andrzej Kopicki. Przejście przewodnickie Bieszczadów prowadzą Roman Uhera i Grażyna Błaszkowska. W przejściu tym uczestniczyli między innymi Elżbieta Misiak (później z męża Bremer), Elżbieta Skiba, Zofia Szajuk, Wilhelm Orestti oraz Witek Michałowski.

Na szlaki wyrusza w lipcu i sierpniu 54 turnusów. Bazy rozmieszczone są w Zagórzu (namioty nad Osławą), Chmielu, Ustrzykach Górnych i w Wetlinie. Pełnomocnikiem akcji jest Wiesław Zazdrosiński. Przed akcją letnią na przejście Bieszczadów wyruszają młodzi przewodnicy, prowadzeni przez Kol. Osucha.

W listopadzie na II Złaz Kampinoski wyrusza z Warszawy 250 osób. Kierownikiem Złazu jest Elżbieta Skiba.

1962 rok

Prezesem Koła zostaje Henryk Supronowicz. Zarząd zostaje wybrany na okres dwóch lat.

Kurs centralny odbywa się w Wiśle-Głębcach.

W maju Koło bierze udział w organizacji Ogólnopolskiego Rajdu Szlakiem Gwardii Ludowej z zakończeniem w Tomaszowie Mazowieckim, członkowie Koła prowadzą trasy piesze rajdu.

W lipcu i sierpniu przewodnicy prowadzą 50 turnusów. Pełnomocnikiem akcji jest Henryk Supronowicz. Bazy rozmieszczone są w Zagórzu, Smereku, Ustrzykach Górnych i Zatwarnicy.

Na kolejny III Złaz Kampinoski w listopadzie wyrusza ok. 250 uczestników. Kierownikiem Złazu jest Jerzy Wicher.

W grudniu odbywa się egzamin w Rzeszowie, na którym 18 członków Koła zdobywa uprawnienia przewodników państwowych.

1963 rok

RN ZSP organizuje VIII Kurs Centralny w Karłowie. W maju odbywa się Złaz Wiosenny w Puszczy Białowieskiej, liczący ok. 150 uczestników. Jest to złaz typu "rozłaz". Uczestnicy po zwiedzeniu grupami Parku Narodowego wyruszą dwiema trasami do Narowki i Orzeszkowa. Kierownikiem Złazu jest Zofia Szajuk.

Przejście Bieszczadów dla młodych przewodników prowadzi w czerwcu Elżbieta Misiak.

Pełnomocnikiem akcji letniej, obejmującej 32 turnusy, jest Andrzej Smirnow. Baza w Zagórzu po raz pierwszy wyposażona zostaje całkowicie w domki campingowe. Pozostałe bazy umiejscowione są w Buku, Starym Siodle i Ustrzykach Górnych. Przewodnicy nasi prowadzą także w tym roku wędrowne obozy młodzieżowe.

Na IV Rajd Bieszczadzki w październiku przybywa ok. 200 osób. Zakończenie odbywa się w Dołżycy, kierownikiem rajdu jest Henryk Głowacki. IV Złaz Kampinoski w listopadzie otrzymuje imię tragicznie zmarłego tego roku naszego kolegi-członka Koła, zasłużonego działacza na polu turystyki młodzieżowej i studenckiej - Andrzeja Harskiego. W imprezie bierze udział ok. 500 osób, kierownikiem jest Jerzy Korejwo.

W grudniu na walnym zebraniu członków Koła Studenckich Obozów Wędrownych przy RO ZSP i OW PTTK nazwa Koła zmieniona zostaje na Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich przy RO ZSP i OM PTTK w Warszawie. Nowym prezesem zostaje Jerzy Wicher.

1964 rok

W styczniu zorganizowany zostaje narciarski obóz szkoleniowy w Foluszu (Beskid Niski). Kierownikiem obozu jest Jerzy Korejwo.

Okres wiosenny charakteryzuje się nasileniem imprez turystycznych. W kwietniu odbywa się Złaz w Puszczy Białej (kier. - Andrzej Elantowski), w maju - Złaz na Kurpiach (kier. - Zofia Szajuk) poprzedzony licznymi penetracjami Puszczy Zielonej. W obu tych imprezach uczestniczy ok. 650 osób.

Akcja letnia, okrojona mocno z powodu Zlotu XX-lecia, obejmuje tylko 8 turnusów wędrownych w Bieszczadach i 4 w Beskidzie Niskim. Pełnomocnikiem akcji jest Elżbieta Misiak-Brener.

W lipcu prowadzone jest na bazie w Zagórzu hotel turystyczny a w sierpniu ogólnie dostępna baza turystyczna w Ustrzykach Górnych.

Przed akcją letnią kolejne przejście przewodnickie w Bieszczadach prowadzą w lipcu Witold Michałowski i Joanna Szendel.

W sierpniu Koło nasze, zaproszone przez Okręg PTTK w Rzeszowie, organizuje i prowadzi 10-dniową trasę biwakową na XI Rajdzie Przyjaźni w Bieszczadach. Kierownikiem trasy jest Wiesław Zazdrosiński.

Na V Jubileuszowy Rajd Bieszczadzki przybywa w październiku ok. 450 osób. Kierownikiem Rajdu jest Bożena Pluskota.

Sezon letni tradycyjnie kończy V Złaz Kampinoski im. Andrzeja Harskiego z zakończeniem w Lesznie. Uczestniczy w nim ok. 700 osób. Kierownikiem złazu jest Tomasz Kowalik.

Na walnym zebraniu SKPB prezesem w nowej kadencji zostaje Witold Michałowski.

W roku 1964 odbywa się kolejny egzamin przewodnicki w Rzeszowie, w wyniku którego siedmiu członków Koła zdobywa, a kilka innych rozszerza uprawnienia państwowe.

1965 rok

Kolejny Narciarski Obóz Szkoleniowy odbywa się na Hali Lipowskiej w lutym. Kierownikiem jest Henryk Mrowiec. W maju odbywa się I Rajd w Beskidzie Niski, organizowany przy współudziale władz terenowych. Zakończenie Rajdu odbyło się w Bieczu. W rajdzie wzięło udział 250 osób, kierownikiem był Jan Banasiak. W związku z Rajdem ukazał się wydany pod red. Leszka Karsta a opracowany przez członków Koła "Informator - Beskid Niski".

Akcja Letnia, której pełnomocnikiem jest Jan Banasiak obejmuje 8 turnusów wędrownych w Bieszczadach i 4 w Beskidzie Niskim oraz - po raz pierwszy - kilka samodzielnych grup wędrownych. Bazy zlokalizowane są w Zagórzu (centrala), w Ustrzykach Górnych, Smereku, Tworylnem, Tyliczu k/Krynicy. Czynne jest już także schronisko pod Łopiennikiem (niezagospodarowanym dotąd domku). Na bazie w Zagórzu działa Terenowy Referat Weryfikacyjny GOT.

VI Rajdem Bieszczadzkim kieruje Zofia Szajuk. W rajdzie bierze udział około 550 osób. Trasy Rajdu obejmują po raz pierwszy Pogórze Dynowskie. Zakończenie odbywa się w Myczkowcach.

Na VI Jesiennym Złazie Kampinoskim im. Andrzeja Harskiego bierze udział 800 osób. Kierownikiem jest Tomasz Kowalik. Kolejne przewodnickie przejście Bieszczadów prowadzi Stanisław Szen. W sezonie letnim zorganizowane zostaje szkolenie kwaternickie dla członków Kola. Udział w nim bierze 16 osób.

We  wrześniu 7 przewodników bierze udział w wycieczce do Rumunii w Alpy Transylwańskie (Góry Fogarasz).

W roku 1965 sfinalizowano sprawę nowych bluz przewodnickich dla członków Koła. Wybito także znaczki Koła.

9 członków Koła zostaje przyjętych w poczet członków kandydatów Grupy Bieszczadzkiej GOPR.

W walnym zebraniu SKPB kolejnym prezesem Koła zostaje Zofia Szajuk.

1966 rok

Kontynuacją narciarskiego szkolenia członków I były dwa obozy: w grudniu w Ustrzykach Górnych i w kwietniu na Hali Gąsiennicowej. Kierownikami obozów byli Andrzej Elantowski i Władysław Polak.

W marcu odbywa się autokarowa wycieczka szkoleniowa po miastach rzeszowszczyzny z udziałem kolegów z krakowskiego SKPT. Kierowniczką wycieczki  była Małgorzata Wicher.

Kontynuowano także szkolenie wspinaczkowe.

W kwietniu odbył się Złaz "Powitanie Wiosny" z zakończeniem w Nieporęcie. Udział w imprezie wzięło ponad 350 uczestników, kierownikiem był Kazimierz Posadzki.

W II Ogólnopolskim Rajdzie w Beskidzie Niskim z zakończeniem w Bieczu wzięło udział 600 turystów ze wszystkich środowisk akademickich w Polsce. Kierownikiem rajdu był Marek Borkowski.

Po  raz jedenasty SKPB organizowało akcję letnią w Bieszczadach. Prowadzono 12 turnusów centralnych, kilkanaście grup wędrownych oraz 7 baz  noclegowych: Nowa Wieś  k/Dukli, Wola Niżna k/Jaślisk. Kolejnne przejście przewodnickie  Bieszczadów prowadzi Jerzy Korejwo. W 1966 roku powołana została do życia w Kole grupa Straży Ochrony Przyrody. W skłąd jej weszło 47 przewodników.

W VII Rajdzie Bieszczadzkim udział bierze 800 osób. Kierownikiem rajdu jest Stanisław Malarecki, zakończenie odbywa się w Lesku.

VII Złaz Kampinoski im. A. Harskiego ściąga do Leszna ok. 900 uczestników - kierownikiem rajdu jest Waldemar Ufnalski.

Na walnym zebraniu SKPB prezesem Kola zostaje Przemysław Pilich.

1967 rok

W lutym odbywa się narciarski  obóz  wędrowny - kurs przewodników narciarskich PTTK. Po egzaminie końcowym uprawnienia przewodnickie uzyskało 7 osób.

W marcu odbywa się następny narciarski obóz szkoleniowy w Szczyrku. Kierownikiem obozu jest Marek Borkowski.

W marcu zorganizowany zostaje  pierwszy rajd narciarski w Bieszczadach pn. "Narciarski Zwiad". Udział w nim wzięło 30  osób. Kierownikiem był Jerzy Korejwo.

W złazie "Powitanie Wiosny", który odbył się w Lasach Bolimowskich wzięło udział ok. 200 uczestników. Kierownikiem złazu był Wojciech Wiatr.

III Rajd w Beskidzie Niskim ściągnął na zakończenie do Bieszczad ok. 500 uczestników z całej Polski. Kierownikiem rajdu był Andrzej Matias.

Akcję letnią w Bieszczadach i Beskidzie Niskim prowadził Jan Banasiak. Objęła ona tradycyjnie już - tylko 12 turnusów centralnych oraz kilkanaście grup wędrownych. Bazy namiotowe zlokalizowane były w Ustrzykach Górnych, Smereku, Sękowcu k/Zatwarnicy, Komańczy, Woli Niżnej i Dukli. Baza centralna w Zagórzu zostaje gruntownie przebudowana i wyposażona w nowe domki campingowe "Grań".

VIII Rajd Bieszczadzki - z zakończeniem w Lesku, Bailgrodzie i Dołżycy - prowadzi Bogdan Major. Przed poszczególnymi zakończeniami odbyła się manifestacja uczestników rajdu pod pomnikiem Świerczewskiego w Jabłonkach.

 

artykuł został pierwotnie opublikowany w wydawnictwie SKPB - "Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich 1957-1967", Warszawa 1967

Tags: